Dược sĩ Thanh Tâm
Viêm tuyến giáp là một bệnh hay gặp ở phụ nữ độ tuổi trưởng thành đến trung niên. Hiện nay, có thể điều trị viêm tuyến giáp theo dạng viêm hoặc giai đoạn bệnh. Tùy theo từng trường hợp mà thời gian điều trị bệnh sẽ khác nhau. Để tìm hiểu rõ hơn về cách điều trị viêm tuyến giáp, mời bạn tham khảo bài viết sau.
Phác đồ điều trị viêm tuyến giáp
Viêm tuyến giáp gồm các dạng như: Viêm tuyến giáp Hashimoto, viêm tuyến giáp mạn tính Riedel, viêm tuyến giáp bán cấp De Quervain, viêm tuyến giáp nhiễm trùng cấp tính,... Tùy thuộc vào từng thể bệnh mà bác sĩ đưa ra các phác đồ điều trị khác nhau, cụ thể:
Viêm tuyến giáp mạn tính Hashimoto
Viêm tuyến giáp mạn tính Hashimoto là tình trạng viêm do các kháng thể kháng tuyến giáp gây ra, vì vậy còn được gọi là viêm tuyến giáp tự miễn. Phương pháp được áp dụng để điều trị viêm tuyến giáp Hashimoto phụ thuộc vào kết quả xét nghiệm chức năng tuyến giáp của người bệnh.
Nếu chỉ số TSH bình thường hoặc chỉ tăng nhẹ thì có thể không phải điều trị mà chỉ cần xét nghiệm lại sau 3-6 tháng. Còn nếu chỉ số TSH tăng cao và nồng độ hormone tuyến giáp thấp (suy giáp), người bệnh sẽ được điều trị bằng cách sử dụng hormone tuyến giáp thay thế.
Phần lớn người mắc viêm tuyến giáp tự miễn Hashimoto sẽ phải dùng levothyroxine suốt đời. Biện pháp này rất hiệu quả trong việc giữ nồng độ hormone tuyến giáp ở mức bình thường và kiểm soát các triệu chứng bệnh.
Viêm tuyến giáp Hashimoto khiến tuyến giáp sưng lên rất to
Viêm tuyến giáp mạn tính Riedel
Viêm tuyến giáp mạn tính Riedel là tình trạng một khối xơ dày đặc thay thế các tế bào tuyến giáp bình thường. Hơn nữa, quá trình xơ hóa còn xâm lấn các bộ phận khác ở cổ như: Tuyến cận giáp, thực quản, dây thần kinh, dây thanh quản,... và xảy ra hiện tượng chèn ép.
Hiện nay, phương pháp nội khoa đầu tay điều trị viêm tuyến giáp mạn tính Riedel là sử dụng corticosteroid để chống viêm, giảm kích thước khối bướu và hạn chế các triệu chứng chèn ép. Tuy nhiên, ở một số người bệnh dùng corticosteroid không đạt được hiệu quả.
Với trường hợp này, tamoxifen sẽ được chỉ định để thay thế. Thuốc có tác dụng ức chế mạnh sự nhân lên của các nguyên bào sợi. Nhờ vậy làm giảm quá trình xơ hóa đồng thời giảm kích thước khối bướu.
Viêm tuyến giáp Riedel thường dẫn đến tình trạng suy giáp, người bệnh sẽ phải sử dụng thêm levothyroxine. Bên cạnh đó, khi cần sẽ phải tiến hành phẫu thuật với mục đích giải thoát hiện tượng chèn ép nhưng khó thực hiện vì sự lan rộng, dính và bao bọc các cấu trúc xung quanh của khối xơ hóa.
Viêm Riedel thường khiến tuyến giáp bị xơ hóa nghiêm trọng
Viêm tuyến giáp bán cấp De Quervain
Viêm tuyến giáp bán cấp De Quervain là tình trạng viêm do nhiễm các virus như: Coxsackie virus, sởi, influenza virus, quai bị và adenovirus. Bệnh thường xảy ra trong vòng 2 tháng sau khi người bệnh bị nhiễm trùng đường hô hấp trên.
Các nhóm thuốc điều trị viêm tuyến giáp De Quervain hiện nay gồm thuốc chẹn beta và thuốc giảm đau.
- Thuốc chẹn beta (propranolol) kiểm soát các triệu chứng: Tim đập nhanh, run rẩy, lo lắng hồi hộp. Những triệu chứng này sẽ thuyên giảm ngay khi người bệnh bắt đầu dùng thuốc.
- Thuốc giảm đau thường sử dụng là nhóm NSAIDs (aspirin, ibuprofen). Tuy nhiên, nếu người bệnh vẫn không hết đau thì nên chuyển sang dùng thuốc chống viêm steroid (prednisolon 30-40mg/ngày) trong 1 tuần rồi giảm liều dần.
Viêm tuyến giáp yên lặng (bán cấp)
Viêm tuyến giáp yên lặng hay (không đau) là một phản ứng miễn dịch của tuyến giáp dẫn đến cường giáp và sau đó là suy giáp. Bác sĩ thường chỉ định điều trị bảo tồn bằng thuốc chẹn beta (propranolol) để kiểm soát các triệu chứng run rẩy, đổ mồ hôi nhiều, nhịp tim nhanh. Chống chỉ định dùng thuốc kháng giáp, phẫu thuật và điều trị bằng tia phóng xạ. Khi chuyển sang giai đoạn suy giáp thì có thể sử dụng levothyroxine để đưa nồng độ hormone tuyến giáp về bình thường.
Thuốc kháng giáp, xạ trị và phẫu thuật không dùng điều trị viêm tuyến giáp yên lặng
Viêm tuyến giáp nhiễm trùng cấp tính
Viêm tuyến giáp nhiễm trùng cấp tính là một bệnh nhiễm trùng tuyến giáp hiếm gặp khiến người bệnh đau, sốt cao và thường tiến triển rất nhanh chóng. Do vậy, trước khi hình thành ổ áp xe phải bắt đầu tiêm tĩnh mạch kháng sinh. Người bệnh sẽ phải điều trị nội trú trong vòng 10-14 ngày để hoàn thành liệu trình.
Kháng sinh thường được chỉ định là penicillin, ampicillin hoặc cephalosporin để điều trị các nhóm vi khuẩn thường gây bệnh như: Cầu khuẩn gram dương, vi khuẩn kỵ khí. Tuy nhiên, nếu sử dụng kháng sinh không kiểm soát được tình trạng nhiễm trùng, người bệnh sẽ phải thực hiện phẫu thuật dẫn lưu mủ và dịch viêm.
Trong một số trường hợp, có thể sẽ phải cắt bỏ một phần tuyến giáp nếu tình trạng viêm nặng hơn. Bên cạnh đó, sử dụng ibuprofen hoặc aspirin nếu người bệnh cảm thấy đau.
Mất bao lâu để chữa khỏi viêm tuyến giáp?
Trong trường hợp viêm tuyến giáp Hashimoto, người bệnh thường bị suy giáp vĩnh viễn. Với viêm tuyến giáp De Quervain, các triệu chứng chỉ diễn ra trong 1 đến 3 tháng, nhưng để phục hồi hoàn toàn chức năng tuyến giáp có thể mất tới 12 đến 18 tháng. Và tình trạng suy giáp kéo dài xảy ra ở khoảng 5% người bệnh.
Thời gian tuyến giáp phục hồi bình thường trong viêm tuyến giáp yên lặng cũng là khoảng 12 đến 18 tháng. Khoảng 20% người bệnh gặp biến chứng là suy giáp vĩnh viễn.
Hỗ trợ điều trị viêm tuyến giáp như thế nào cho hiệu quả?
Ngay cả khi được điều trị bằng thuốc, các triệu chứng vẫn gây ra những ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của người bệnh. Các nghiên cứu cho thấy việc điều chỉnh chế độ ăn uống, lối sống và sử dụng các sản phẩm thảo dược có thể cải thiện đáng kể các triệu chứng bệnh.
Sử dụng sản phẩm thảo dược, điều chỉnh chế độ ăn, lối sống giúp cải thiện bệnh viêm tuyến giáp
Bệnh viêm tuyến giáp nên kiêng ăn gì?
Một số bằng chứng cho thấy, người bị bệnh viêm tuyến giáp cần hạn chế những nhóm thực phẩm dưới đây:
- Thực phẩm chứa gluten: Mì ống, lúa mì, lúa mạch, bánh mì hay kể cả bánh mì đen. Chế độ ăn không có gluten đã được chứng minh có thể làm giảm lượng kháng thể kháng tuyến giáp, rất có lợi cho bệnh viêm tuyến giáp tự miễn Hashimoto.
- Rau có chứa goitrogen: Bắp cải, bông cải xanh, rau bina, súp lơ trắng, cải xoăn,...
- Các sản phẩm có nguồn gốc từ đậu nành: Đậu phụ, sữa đậu, tào phớ,...
- Đồ ăn nhanh và đồ chiên rán: Xúc xích, đồ hộp, khoai tây chiên, gà rán
- Đồ ngọt: Bánh ngọt, bánh quy, kẹo, kem, ngũ cốc có đường, đường tinh luyện,...
- Thịt đỏ: Thịt lợn, thịt bò,...
- Đồ uống: Cà phê, trà xanh, soda, sữa và rượu.
Các thực phẩm nên ăn và cần tránh khi điều trị viêm tuyến giáp
Bị viêm tuyến giáp nên ăn gì?
Để hỗ trợ điều trị hiệu quả viêm tuyến giáp, phương pháp được khuyến khích sử dụng là việc theo đuổi chế độ ăn chống viêm. Thêm vào đó, người bệnh cũng nên bổ sung chất dinh dưỡng để nâng cao sức khỏe.
- Các loại rau không chứa tinh bột: Cà chua, bí ngòi, măng tây, cà rốt, ớt chuông, nấm,bí xanh, dưa chuột, củ cải...
- Thực phẩm lên men: Dưa bắp cải, kim chi, gừng ngâm chua, dưa chuột lên men.
- Rau lá xanh. Trong đó rau họ cải có thể ăn nhưng chỉ với lượng vừa và phải được nấu chín.
- Hạt, quả hạch và bơ hạt: Hạnh nhân, óc chó, hạt điều, hạt mắc ca, hạt hướng dương, hạt bí, bơ đậu phộng tự nhiên, bơ hạnh nhân,...
- Thịt và cá béo: Thịt gà, tôm, trứng, cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá tuyết, cá mòi, thịt cừu,...
- Trái cây: Việt quất, anh đào, cam, quýt, dứa, chuối,...
Điều chỉnh lối sống
Không chỉ cần thay đổi chế độ ăn, việc điều chỉnh lối sống cũng đóng vai trò rất quan trọng trong hỗ trợ chữa bệnh viêm tuyến giáp.
- Vận động thể chất vừa phải và thường xuyên. Tập quá sức có thể sẽ ức chế quá trình chuyển đổi của hormone tuyến giáp không hoạt động (T4) sang dạng hoạt động (T3) và gây ra các triệu chứng suy giáp.
- Duy trì ổn định trọng lượng cơ thể ở mức trung bình. Bị thừa cân có thể gây rối loạn hoạt động của tuyến giáp làm tăng nguy cơ mắc viêm tuyến giáp.
- Giảm căng thẳng bằng yoga hoặc thiền. Căng thẳng là một yếu tố làm suy yếu hệ thống miễn dịch của cơ thể do đó dễ xảy ra viêm tuyến giáp và quá trình viêm cũng kéo dài hơn.
- Ngủ đủ giấc. Giấc ngủ có vai trò rất quan trọng trong việc tối ưu hóa chức năng tuyến giáp. Ngoài ra, ngủ ngon là một biện pháp tốt để thư giãn và phục hồi cơ thể.
Tập yoga và thiền định giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của tuyến giáp
Sử dụng sản phẩm thảo dược
Bên cạnh việc điều chỉnh chế độ ăn uống lối sống, sử dụng các sản phẩm thảo dược cũng góp phần kiểm soát các triệu chứng bệnh viêm tuyến giáp. Tiêu biểu trong đó là hải tảo - vị thảo dược đã được sử dụng trong điều trị các bệnh lý tuyến giáp hơn 2000 năm qua. Bên cạnh đó, một nghiên cứu năm 2012 tại Trung Quốc đã chứng minh, hải tảo có tác dụng tiêu viêm, kháng virus, chống nhiễm độc và điều hòa hormone tuyến giáp. Đặc biệt, khi kết hợp với các dược liệu quý khác như: Ba chạc, bán biên liên, khổ sâm nam, lá neem sẽ giúp tăng cường tác dụng điều trị bệnh viêm tuyến giáp. Không chỉ đem lại hiệu quả tốt khi sử dụng, các dược liệu quý trên đều rất an toàn và lành tính. Do vậy, bạn có thể tham khảo một số sản phẩm có chứa các thành phần trên để sử dụng hỗ trợ cho quá trình điều trị của mình hoặc người thân.
Các dược liệu có tác dụng kiểm soát viêm tuyến giáp
Qua bài viết này, chúng tôi xin chia sẻ một số thông tin liên quan điều trị viêm tuyến giáp. Mong rằng bạn đã nhận được những kiến thức cần thiết và có định hướng phù hợp với quá trình điều trị và theo dõi tình trạng bệnh của bản thân hoặc gia đình. Nếu có các thắc mắc khác, hãy để lại câu hỏi, chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp.
Link tham khảo nước ngoài
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15455-thyroidit
