Khi các mô bình thường ở một vùng nhỏ nào đó trên tuyến giáp tăng phát triển sẽ tạo nên khối u. Những khối u này có chứa đầy chất lỏng gọi là u nang keo tuyến giáp. Đa số u nang tuyến giáp là lành tính. Tuy nhiên 99% người bệnh lại không biết mình đang mắc tình trạng này vì những triệu chứng không ràng. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về nang keo tuyến giáp để sớm phát hiện và điều trị bệnh.
Nang keo tuyến giáp là gì?
Nang keo tuyến giáp bao gồm hai thể là u nang giáp đơn, u nang giáp phức hoặc u nang giáp hỗn hợp. U nang giáp đơn là dạng u nang thực sự của tuyến giáp, rất hiếm gặp, chỉ chiếm khoảng 1% trong số các trường hợp nhân tuyến giáp, thường lành tính. Biểu hiện là tổn thương dạng lỏng, vách nang nhẵn và tổ chức tuyến giáp bình thường bao quanh.
U nang giáp phức không phải là dạng u nang thực sự (u nang giả). Nang giáp được hình thành do hậu quả của quá trình chảy máu, thoái hóa, hoại tử trong các nhân ung thư hoặc các nhân đặc lành tính của tuyến giáp. Tùy từng giai đoạn thoái hóa mà dịch trong nang có thể là máu, dịch lẫn máu, hoặc dịch màu vàng chanh; có thể có những mảnh tuyến giáp vỡ hay hoại tử trong lòng nang, hoặc còn dính một phần vào vách nang. U nang giáp phức là dạng tổn thương khá phổ biến, chiếm khoảng 20-30% trong số các trường hợp nhân tuyến giáp.
Tại sao nói nhiều người không biết mình bị bệnh nang keo tuyến giáp?
Sự xuất hiện và sự phát triển của một nang keo trong tuyến giáp thường không có triệu chứng trong một thời gian dài. Chính điều này làm mọi người không thể phát hiện ra bản thân đã bị bệnh. Các triệu chứng của bệnh phụ thuộc vào kích cỡ của nang. Ở những kích thước lớn, có thể có dấu hiệu bị nén cổ, nghẹn. Nang lớn chèn ép dây thần kinh gây rối loạn âm thanh, giọng nói. Đôi khi có đau ở cổ, sưng cổ họng. Kích thước của một nang keo có thể khác nhau. Đôi khi tự nó biến mất, và một số trường hợp khác thì lại tăng kích thước. Trong hầu hết các trường hợp (95%), u là lành tính, và chỉ có 5% còn lại dẫn đến ung thư.
Làm sao để phát hiện mình bị mắc bệnh nang keo tuyến giáp?
Nếu các nang keo tuyến giáp có kích thước nhỏ, thì nó chỉ có thể được phát hiện bởi các chuyên gia trị liệu hoặc chuyên gia về nội tiết tố. Với các bệnh của tuyến giáp phải dựa vào sự gia tăng kích thước và sự hiện diện của các nang. Để chẩn đoán, siêu âm được sử dụng chủ yếu. Để xác định chất lượng của quá trình, cần phải kiểm tra sinh thiết bằng thủ thuật và kiểm tra đồng vị. Ngoài ra, điều quan trọng là phải xác định hàm lượng nội tiết tố tuyến giáp trong máu để đánh giá có thay đổi chức năng nội tiết hay không.
Các biến chứng của nang keo tuyến giáp
Nếu việc chẩn đoán và điều trị không được tiến hành, bệnh tiến triển nặng thì các biến chứng ở đây chính là ung thư ác tính. Quá trình hình thành và chuyển đổi sang ung thư tuyến giáp xuất phát từ sự phát triển của độc tính thyroto và biểu hiện của nó, viêm khoang nang. Nếu có lông mi xuất hiện với sự hiện diện của u nang, rối loạn thần kinh dưới dạng nước mắt và nóng nảy, giảm cân, tăng nhiệt độ cơ thể liên tục, rối loạn nhịp tim hoặc tim đập nhanh, thì nên loại trừ độc tính tuyến giáp ngay.
Điều trị các nang keo tuyến giáp
Hầu hết các nang keo tuyến giáp không phải là ung thư, và bác sĩ của bạn sẽ chỉ theo dõi bằng siêu âm và khám sức khỏe ít nhất mỗi năm một lần. Nang keo tuyến giáp làm tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone T3 và T4 thì có thể được điều trị bằng i-ốt phóng xạ hoặc khử rượu. I-ốt phóng xạ được dùng dưới dạng thuốc viên, làm cho tuyến giáp co lại và làm giảm tiết hormone tuyến giáp. I-ốt phóng xạ chỉ được hấp thụ bởi tuyến giáp, vì vậy nó không gây hại cho các tế bào khác trong cơ thể của bạn. Bên cạnh đó, việc tiêm rượu vào các hạch tuyến giáp bằng cách sử dụng một cây kim rất nhỏ cũng làm các nang co lại và làm giảm lượng hormone tuyến giáp. Nếu nang vẫn tiếp tục phát triển và gây ra các vấn đề về thở hay nuốt hoặc phát triển các dấu hiệu ung thư theo thời gian, bác sĩ có thể đề nghị loại bỏ bằng phẫu thuật. Những chỉ dẫn chính cho hoạt động này như sau:
- Kích cỡ u nang quá lớn
- Sự tích tụ chất lỏng nhanh và nhiều
- Vướng cổ, khó nuốt, khó thở
Tốt nhất, trong bất kỳ trường hợp nào, nếu bạn có bất kỳ triệu chứng hoặc nghi ngờ nào với bệnh nang keo tuyến giáp, bạn cần gặp một bác sỹ chuyên khoa nội tiết hoặc đi khám và điều trị khi cần thiết.