Tất cả những điều cần biết về phương pháp điều trị cường giáp bằng iod phóng xạ

Cường giáp trạng là tình trạng khá phổ biến trong các bệnh lý tuyến giáp, hay gặp là bệnh Basedow và bệnh Graves. Phương pháp điều trị cường giáp bằng iod phóng xạ hay được sử dụng hiện nay bởi tính an toàn cũng như một số ưu điểm khác mà nó mang lại. Bài viết này sẽ trình bày về các điều cần biết về liệu pháp này.

Điều trị cường giáp bằng iod phóng xạ và những điều cần biết!

Biểu hiện lâm sàng của cường giáp thường là xuất hiện bướu ở cổ; mạch nhanh;  hay có những cơn nóng bừng ở mặt, lòng bàn tay thường có mồ hôi; mắt lồi; rối loạn tiêu hoá (đi lỏng...); tính tình thay đổi, hay cáu gắt, dễ nổi nóng; run tay...

Ứng dụng của phương pháp điều trị cường giáp bằng iod phóng xạ

Hiện có 3 phương pháp chính để điều trị bệnh cường giáp, đó là dùng thuốc kháng giáp trạng tổng hợp (điều trị nội khoa), phẫu thuật và sử dụng iod phóng xạ. Mỗi phương pháp đều có những ưu nhược điểm riêng.

Trên thế giới, lần đầu tiên vào năm 1942 tại bệnh viện Massachusett - Hoa Kỳ, iod phóng xạ đã được sử dụng để điều trị cường giáp. Cho đến nay trải qua hơn 60 năm sử dụng I - 131, hàng triệu bệnh nhân mắc bệnh này trên thế giới đã được điều trị thành công bằng liệu pháp này.

Ở Việt Nam, năm 1978 lần đầu tiên tại khoa Y học hạt nhân và điều trị Ung bướu - Bệnh viện Bạch Mai,  I-131 đã được sử dụng để điều trị cường giáp. Cho đến nay hầu hết các khoa Y học hạt nhân trong cả nước đã tiến hành trị bệnh này bằng I-131 và đã có tới hàng vạn bệnh nhân đã được áp dụng phương pháp này. Do tính chất đơn giản, hiệu quả, kinh tế và  thẩm mỹ... nên hiện nay I-131 đang có xu hướng ngày càng được sử dụng rộng rãi trong điều trị cường giáp trạng và bệnh Basedow.

Điều trị cường giáp bằng iod phóng xạ được ứng dụng khá rộng rãi

Phương pháp điều trị cường giáp bằng iod phóng xạ được chỉ định cho ai?

Liệu pháp này thường được chỉ định rất rộng rãi: Tất cả các bệnh nhân (thuộc mọi lứa tuổi, kể cả trẻ em) được chẩn đoán xác định là có cường giáp trạng chưa qua bất kỳ phương pháp điều trị nào (như điều trị nội khoa, phẫu thuật); hoặc tái phát sau điều trị nội khoa, tái phát sau phẫu thuật; biến chứng sau điều trị nội khoa (dị ứng, nhiễm độc gan, giảm bạch cầu, suy tuỷ xương  sau điều trị bằng  thuốc kháng giáp), hoặc bệnh nhân không còn chỉ định phẫu thuật…

Liệu pháp iod phóng xạ không được sử dụng trên phụ nữ có thai

Quy trình sử dụng iod phóng xạ

Bệnh nhân sau khi được chẩn đoán xác định và có chỉ định điều trị sẽ được uống I-131 dưới dạng dung dịch lỏng hoặc dưới dạng viên con nhộng. Sau đó được trở về sinh hoạt tại gia đình và có thể đi lại trên các phương tiện giao thông công cộng nếu những bệnh nhân này không có các biến chứng nặng, tình trạng bệnh không ở mức quá nặng.

Ưu điểm của liệu pháp iod phóng xạ

I-131 thường phát huy hiệu quả điều trị từ 6-8 tuần sau khi uống thuốc. Theo nhiều thống kê cho thấy có tới hơn 85 % bệnh nhân hết các triệu chứng cường giáp sau 3-5 tháng nhận liều điều trị bằng I-131. Hơn 95 % bệnh nhân có bướu cổ trở về bình thường hoặc nhỏ lại, và  trên 80 % bệnh nhân lên cân. Các triệu chứng run tay, rối loạn tiêu hoá, ... được cải thiện rõ rệt ở 100 %  các bệnh nhân sau uống I-131.

Một điểm đặc biệt của phương pháp điều trị này là I-131 có thể làm nhỏ bướu giáp và làm mất các triệu chứng cường giáp để đưa bệnh nhân về tình trạng bình giáp Người ta gọi đây là phương pháp phẫu thuật không cần dao. Bướu cổ nhỏ lại và trở về bình thường sau uống I-131 là một ưu điểm đặc biệt của I-131, nó tạo nên tính thẩm mỹ cao, không để lại bất kỳ một vết sẹo nào trên cổ người bệnh.

Liệu pháp iod phóng xạ rất hiệu quả trong điều trị cường giáp

Hạn chế của liệu pháp điều trị cường giáp bằng iod phóng xạ

Tuy nhiên bất kỳ một phương pháp điều trị nào  cũng có những ưu nhược điểm của nó.  Điều trị cường giáp trạng và bệnh Basedow bằng iốt phóng xạ cũng có những biến chứng của nó. Tất cả những biến chứng như viêm tuyến giáp do bức xạ, cơn cường giáp kịch phát, suy giáp... đều có thể tránh được nếu như người bệnh được chuẩn bị tốt trước khi điều trị hoặc được tính toán liều lượng I-131 chính xác. Hiện nay ở nước ta chưa gặp một trường hợp nào bị cường giáp kịch phát hay viêm tuyến giáp cấp sau điều trị I-131.

>>>Xem thêm: IOD PHÓNG XẠ CÓ PHẢI LÀ GIẢI PHÁP TỐT CHO BỆNH CƯỜNG GIÁP